برای بسیاری از ما جالب است که بدانیم کدامیک از شبکه های اجتماعی دارای بیشترین تعداد کاربر هستند.
شرکت‌ها و سازمان‌های متعددی در سطح جهان، آمارهای مختلفی را در این زمینه گردآوری، استخراج و ارائه می‌کنند. اما یکی از جامع‌ترین و معتبرترین منابع در این زمینه، سایت Statistaاست که با ترکیب آمارهای چند منبع معتبر، آمار نسبتاً جامعی از تعداد کاربران شبکه های اجتماعی ارائه می‌کند.
اعتبار آمار Statista در حدی است که مراکزی مانند مجمع جهانی اقتصاد هم در گزارش‌های خود، معمولاً آمار این سایت را نقل می‌کنند.
آخرین گزارش منتشر شده درباره تعداد کاربران فعال شبکه های اجتماعی مختلف را میتوانید در این‌جا ببینید. اما پیشنهاد می‌کنیم حتماً توضیحات پایین نمودار را هم بخوانید و مد نظر قرار دهید.
شبکه های اجتماعی یا پلتفرم های اجتماعی؟
برخی آمارها صرفاً به شبکه های اجتماعی به معنای خاص آن اشاره می‌کنند: «رسانه‌هایی با قابلیت شبکه سازی بین مخاطبان.»
در این نوع آمارها، نرم افزارهای پیام رسان لحاظ نمی‌شوند.
اما اگر از اصطلاح شبکه اجتماعی به معنای عام‌تر استفاده کنیم، نرم‌افزارهای پیام رسان هم جزو آن‌ها لحاظ می‌شوند. ما در متمم زمانی که معنای گسترده‌‌تر شبکه های اجتماعی را مد نظر داریم، از اصطلاح پلتفرم اجتماعی (Social Platform) استفاده می‌کنیم.
کاربران ثبت شده یا کاربران فعال؟
وقتی شبکه های اجتماعی را بر اساس تعداد کاربران آن‌ها مقایسه می‌کنیم، باید به این نکته توجه داشته باشیم که آیا از کاربران ثبت شده حرف می‌زنیم یا کاربران فعال؟
کاربران ثبت شده یا Registered Users کسانی هستند که در یک شبکه اجتماعی، پروفایل تعریف کرده‌اند. این افراد حتی اگر هرگز پس از ثبت نام به سایت سر نزنند، هم‌چنان در آمار Registered Users شمرده می‌شوند.
اما کاربران فعال یا Active Users کسانی هستند که به صورت منظم از یک سرویس اجتماعی استفاده می‌کنند. تعریف یکسانی از کاربر فعال وجود ندارد. اما اگر در یک گزارش توضیحی ارائه نشده بود، میتوانید فرض کنید منظور از کاربران فعال، کسانی هستند که طی یک ماه اخیر حداقل یک بار به آن شبکه اجتماعی سر زده‌اند.
Statista هم آمار خود را بر اساس همین معیار استخراج می‌کند.
میتوانید به سادگی حدس بزنید که تعداد کاربران ثبت شده بیشتر جنبه‌ی تبلیغاتی دارد و رسانه هایی که قصد دارند حجم و قدرت خود را زیاد نشان داده یا ارزش اقتصادی خود را بزرگتر از آن‌چه هست جلوه دهند، به سراغ این شاخص می‌شوند.
البته بسیاری از شبکه های اجتماعی شاخص‌های خاص خود را برای اندازه گیری Engagement دارند و صرفاً به تعریف کاربران فعال به شکل ساده‌ی آن اتکا نمی‌کنند. اما کسانی که از بیرون شبکه‌ها را می‌بینند، معمولاً به جزئیات بیشتر چندان علاقه‌مند نیستند.
تعداد کاربران مهم است یا تعداد مخاطبان؟
این نکته‌ی مهم را هم نباید فراموش کنیم که کاربر (User) با مخاطب (Audience) تفاوت دارد.
از دید مدیران یک شبکه اجتماعی، تعداد کاربران (و به طور دقیق‌تر: تعداد کاربران فعال) مهم است. اما از دید شما به عنوان کسی که به استراتژی محتوا و تولید محتوا برای آن شبکه فکر می‌کنید، مهم است که چه تعداد از مخاطبان شما (به طور دقیق‌تر: مخاطبان هدف) در آن شبکه حضور دارند.
مثلاً وقتی در ایران تعداد کاربران Telegram بیشتر از WhatsApp است، طبیعی است اینکه تعداد کاربران WhatsApp چند نفر است برای ما چندان مهم نیست.
یا اگر یک شبکه اجتماعی تخصصی در حوزه‌ی کاری شما فقط دوهزار نفر عضو دارد، الزاماً نمی‌‌توان گفت که این شبکه از یک شبکه اجتماعی دیگر با صدهزار عضو کوچک‌تر است. مگر اینکه مطمئن شوید تعداد افرادی که در شبکه‌ی شلوغ‌تر عضو هستند و به حوزه‌ی کاری شما هم مربوطند، از دوهزار نفر بیشتر است.
