«خود مدیریتی» محرکی قوی برای استقلال فردی، تصمیم گیری های درست،خلاقانه و در شرایط دشوار است. «خود مدیریتی» از جمله مهارت های کلیدی در رهبران موثر است. این مهارت مجموعه ای از اقدامات آگاهانه است که بر طرز تفکر، احساسات و رفتارهای هر یک از ما برای کسب بهترین نتایج در زندگی شخصی و حرفه ای تاثیرگذار است.
برخی از رفتارها در فردی که توانایی «خود مدیریتی» دارند بسیار بارز است. از جمله این رفتارها می توان به خودآگاهی، خودتنظیمی اهداف، خود انگیختگی، مثبت صحبت کردن، ارتباطات شجاعانه و موثر و توانایی دریافت و ارائه بازخورد است. تبدیل شدن به یک خود-مدیر و حفظ مهارت های «خود مدیریتی» یک فعالیت توسعه ای به شمار می آید. در این نوشتار راهکارهایی برای کسب مهارت های «خودمدیریتی» ارائه می شود.
۱- بر زمان«حال» متمرکز باشید.
اگر برای شما تمرکز کار دشواری است، توانایی انجام کارها در زمان تعیین شده را ندارید، برای شما به یادآوردن جزئیات سخت است، فکر می کنید دیگران شما را درک نمی کنند؛ همه این موارد نشانه هایی از آن است که شما بر وضعیت «حال» تمرکز ندارید. یکی از مهم ترین مولفه ها برای داشتن یک زندگی سالم و البته توانمندی در «خودمدیریتی»، آن است که در زمان حال (و نه گذشته و آینده) متمرکز باشید.
۲- نگرش ذهنی مثبت داشته باشید.
در روزگار حاضر تقریبا هر روز در حال دریافت اخبار نگران کننده تر هستیم. اما هنر یک رهبر موثر آن است که توانایی نگرش ذهنی مثبت برای خنثی کردن اثرات این اخبار را داشته باشد. برای اینکه بتوانید همیشه نگرش ذهنی مثبت خود را قوی نگاه دارید می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- مثبت اندیش باشید. البته مثبت اندیشی یک عادت مهم است. همه چیز از ذهن شما آغاز می شود. این عادت پراهمیت می تواند موفقیت های بزرگی را برای شما به ارمغان بیاورد. یکی از بهترین تکنیک ها برای دورانداختن یک فکر منفی، جایگزینی آن با یک موضوع مثبت است. برای مثال می توانید در هنگام بروز یک فکر منفی به لبخند زیبای کودکی که می شناسید فکر کنید.
- در گفت وگوهای خود از زبان مثبت استفاده کنید. گاهی برخی افراد به طور مستمر از آب و هوا، وضعیت شغلی، همسر، همسایگان و هرچیز دیگری گلایه و شکایت می کنند. مطالعات نشان می دهد که دقیقا چنین افرادی از کیفیت زندگی پایین تری نسبت به دیگران برخوردارند. باید به یاد داشت با جایگزین واژگان مثبت به جای کلمات منفی، مسیری مناسب برای کسب بهترین نتایج ایجاد می کنید.
- بپذیرید که همه چیز ایده آل و کامل نیست. پذیرش این موضوع می تواند کمک فراوانی به ایجاد نگرش ذهنی مثبت در شما کند. وقتی این موضوع را می پذیریم که برخی چیزها خارج از کنترل ما هستند، به جای اتلاف انرژی روی احساسات منفی، می توانیم به جنبه های مناسب و مثبت آن تمرکز کنیم.
- بیشتر وقت خود را با افراد مثبت بگذرانید. این یک واقعیت است که طبیعت ما انسان ها به گونه ای است که به تدریج خلق و خو و رفتارهای مشابه با کسانی که به ما نزدیک هستند، خواهیم گرفت. بنابراین بهتر است بیشترین وقت خود را با کسانی بگذرانید که تفکر مثبتی دارند.
۳- ارزش های فردی خود را مشخص کنید.
برای رهبری موفق و موثر، نیاز است ارزش های شخصی خود را تعیین کنید. برای رهبری که ارزش های فردی شفافی داشته باشد، تصمیم گیری بسیار آسان تر است. مشخص کردن ارزش های فردی موجب پایه گذاری اعتماد، افزایش اعتبار و پذیرش یک رهبر در سطح سازمان و کارکنان می شود.
۴- برای زندگی شخصی خود برنامه ریزی داشته باشید.
یکی از مهم ترین نشانه های مهم در فردی که ویژگی «خودمدیریتی» دارد، داشتن برنامه زندگی(Life Plan) است. یک رهبر موثر برای زندگی فردی خود در تمامی ابعاد، برنامه ای تنظیم شده دارد و روزانه وضعیت پیشرفت آن را رصد می کند. استفاده از ابزار «چرخ زندگی» یکی از بهترین روش ها برای برنامه ریزی در زندگی شخصی است که در ابعاد مختلف زندگی به شما امکان برنامه ریزی می دهد.
۵- برای سلامت خود برنامه ویژه ای داشته باشید.
سلامت جسمانی و روانی برای فردی که قصد رهبری موثر در سازمان دارد یک الزام است. بنابراین اگر تاکنون در این زمینه از خود کاهلی نشان داده اید، همین امروز برای سلامت خود برنامه ریزی ویژه انجام دهید. موضوعات مهمی چون وضعیت رژیم روزانه غذایی، تحرک و ورزش روزانه، خواب کافی، سلامت ذهن و روان از جمله مواردی است که برای آن باید برنامه ریزی جدی صورت گیرد.
۶- مدیریت استرس داشته باشید.
ماهیت رهبری سازمانی مواجهه و رویارویی با چالش های پیچیده روزانه را می طلبد. یک رهبر موثر سازمانی باید توانایی اتخاذ تصمیمات دشوار را در کوتاه ترین زمان ممکن داشته باشد و این ویژگی می تواند موجب ایجاد استرس شدید و در نتیجه کاهش تدریجی توانایی شود. بنابراین تسلط و آگاهی از روش هایی برای کاهش استرس روزانه برای یک رهبر موثر یک الزام است. اما برخی اقدامات کوچک زیر ممکن است به کاهش استرس روزانه کمک کند:
- پیاده روی روزانه داشته باشید.
- زمانی از هفته را در طبیعت بگذرانید.
- با یک دوست نزدیک تماس بگیرید.
- دفتر خاطرات روزانه داشته باشید.
- به موسیقی گوش دهید.
- یک فیلم کمدی تماشا کنید.
به خاطر داشته باشید «خودمدیریتی» یکی از مهارت های مهم برای تبدیل شدن به رهبری موثر و تحول گرا است و نقطه آغازین برای تقویت این مهارت آن است که از وضعیت موجود خود آگاه باشید.
